مهشید امیرشاهی در تاریخ ۲۰ فروردین ۱۳۱۶ (۹ آوریل ۱۹۳۷) در کرمانشاه متولد شده است. او دومین دختر از سه دختر امیر امیرشاهی
و مولود خانلری است. پدرش از قضات عالی رتبه و نشستهٔ دادگستری بود و مادرش از
فعالان سیاسی و زنان برجستهٔ دوران خود به شمار میرفت. پدر وی با بسیاری از رجال
دوران آشنایی و رفتوآمد داشت و مادرش به دلیل خویشاوندی و گرایشها سیاسی با برخی
از پایه گذاران حزب توده نظیر عبدالصمد کامبخش و اختر کامبخش، نورالدین کیانوری و
مریم فیروز و احسان طبری ارتباط داشت.
تحصیلات ابتدایی و بخشی از دبیرستان را در مدارس فیروزکوهی و نوربخش
انجام داد. سپس به شبانهروزی چارتر تاورز در ساسکس انگلستان رفت و بعد از اخذ (A Level) و (O Level)
های لازم در دانشگاه لندن (Woolwich
Polytechnic) به تحصیلات در
رشتهٔ فیزیک ادامه داد. وی در تمام دورهٔ تحصیل خود شاگردی ممتاز بود.
بین سالهای ۱۳۴۵ تا ۱۳۴۹ پنج مجموعهٔ داستان کوتاه از مهشید امیرشاهی شامل کوچهٔ بنبست، سار
بی بی خانم، بعد از روز آخر، به صیغهٔ اول شخص مفرد، منتخب داستانها به چاپ رسید.
بر خلاف عرف معمول نویسندگان داستانهای کوتاه ایران، از بین داستانهای منتشر شده
در این مجموعهها فقط سه تای آنها پیشاپیش در نشریات چاپ شده است. نام، شهرت،
شمارهٔ شناسنامه اول بار به تقاضای دانشجویان دانشگاه شیراز در نشریهٔ آنها
(آبنوس) منتشر شد. لابیرنت به تقاضای محمود خوشنام اول بار در ماهنامهٔ رودکی
منتشر شد. صدای مرغ تنها به تقاضای غلامحسین ساعدی اول بار در فصلنامهٔالفبا منتشر
شد.
منتقدین در نقدهایی که در بارهٔ داستانهای کوتاه وی نوشتهاند بر
استقلال سبک، موفقیت در شخصیت پردازی و طنز او انگشت نهادهاند. جلال ستاری میگوید:
«مهشید امیرشاهی بی گمان از بهترین قصه نویسان ماست... همهٔ آدمهای داستانهای
مهشید در جای خودشان «محق» اند و ما میپذیریم که هر یک کاری جز آنچه کرد نمیتوانست
کرد و چیزی جز آنچه گفت نمیتوانست گفت. احساس حقانیت آدمهای قصه (چه خوب و چه
بد) موجب میشود که ما آنها را اگر دوست هم نداریم دست کم قبول داریم. من توفیقی
بزرگتر از این در کار قصه نویسی نمیشناسم».
نجف دریابندری از «سلامت نثر»، «چابکی قلم»، «لطافت و ظرافت فکر»،
«اختصار در توصیف»، «تیزی گوش» در ثبت و ضبط مکالمات... مهشید امیرشاهی حرف میزند
و میگوید: «اینها صفاتی است که در کمتر نوشتهای از محصولات ادبی امروز ما دیده
میشود.» صفتی را که بیش از همه ارج مینهد: «سادگی و سلامت بیان نویسنده است که
از هیچکدام از راه و رسمهایی که در سالهای اخیر در بارهٔ قصه نویسی معمول بوده
است متأثر نیست و از سرچشمهای کاملاً مستقل آب میخورد».
پرویز نقیبی در ضمیمهٔ ادبی روزنامهٔ آیندگان به خاطر «صمیمیت، طنز،
زنانگی، غرور» ی که در نوشتههای مهشید امیرشاهی دیده است خود را «منت پذیر نویسنده»
میخواند و اضافه میکند: «خانم امیرشاهی در شرح پردازی روزهای رنگین کودکی توانایی
خاص دارد، تخیل پاک و پرنفس کودکی را گویی هنوز با خود دارد».
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر